युक्रेनको सुरक्षामा कठिन विकल्प, कम्तीमा १० हजार सेना आवश्यक पर्ने बेलायती प्रधानमन्त्रीको भनाइ

लन्डन । युरोपेली मुलुकहरू युक्रेनको भविष्य सुरक्षाबारे कठिन निर्णयको सङ्घारमा पुगेका छन् । पेरिसमा बिहीबार बसेको बैठकमा युद्धपछिको सुरक्षा ग्यारेन्टीबारे छलफल भए पनि ठोस योजना अझै बनेको छैन ।

युद्ध अझै जारी छ, युद्धविराम नजिकिएको सङ्केत छैन र युक्रेनको सुरक्षामा अमेरिकाको भूमिका अनिश्चित छ । महिनौँदेखि ‘इच्छुकहरूको गठबन्धन’ ले युक्रेनलाई सहयोगबारे छलफल गर्दै आएको छ । यसमा भविष्यमा रुसी आक्रमण रोक्न सम्भावित सैन्य समर्थनको खाका बनाउने काम सामेल छ ।

फ्रान्सेली राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोन र बेलायती प्रधानमन्त्री किर स्टार्मरले युरोपेली ‘सुरक्षा आश्वासन’ अमेरिकी समर्थनबिना सम्भव नभएको दोहोर्‍याउनुभएको छ । तर अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प न त युद्धविरामको पक्षमा हुनुहन्छ, न त रुसमाथि थप कडा आर्थिक दबाब दिन इच्छुक देखिनुभएको छ ।

ट्रम्पले रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनलाई युद्ध अन्त्य गर्न दबाब दिने धम्की दिनुभए पनि नतिजा देखिएको छैन । अगस्टमा अलास्कामा भएको भेटमा पनि उहाँले पुटिनलाई लडाइँ रोक्न राजी गराउन सक्नुभएन । यसबीच युरोपेली नेताहरूसँग वासिङ्टनमा भएको बैठकमा पनि सुरक्षा ग्यारेन्टीबारे ठोस सहमति बनेन ।

विशेषज्ञहरूको भनाइमा, युरोप अमेरिकी अडानबारे अज्ञान छ । युद्धविरामको स्वरूप, अमेरिकी संलग्नता वा पुटिन सहमत हुने–नहुने कुरा अझै अनिश्चित छ ।

‘इच्छुकहरूको गठबन्धन’ मा झण्डै ३० राष्ट्र छन् । तर वास्तविक सुरक्षाबलमा सहभागी हुने समूह सानो हुनेछ । बेलायत, फ्रान्स र इस्टोनियाले पुटिनलाई पुनः आक्रमण गर्न नदिने गरी सैनिक पठाउने तयारी देखाएका छन् । पोल्यान्ड भने नाटो सुरक्षामा ध्यान केन्द्रित गर्ने पक्षमा छ । विशेषज्ञहरूको भनाइमा, युद्धविरामबिना सेना पठाउनु जोखिमपूर्ण हुनेछ । तर हाल युद्धविराम सम्भावना कमजोर छ किनभने पुटिन र ट्रम्प दुवै यसमा इच्छुक देखिनुभएको छैन ।

बेलायती प्रधानमन्त्री स्टार्मरले युक्रेनका लागि कम्तीमा १० हजार सेनाको आवश्यकता औँल्याउनुभए पनि व्यावहारिक रूपमा यो सङ्ख्या ३० हजारसम्म पुग्नसक्ने अनुमान छ । केवल बेलायतले पाँच हजार सैनिक पठाउने योजनाले नै ठूलो चुनौती खडा गर्नेछ ।

सैनिकहरूलाई प्रशिक्षण र सहायक भूमिकामा मात्र प्रयोग गर्ने योजना भए पनि मिसाइल तथा ड्रोन आक्रमणको जोखिम उच्च रहनेछ । स्पष्ट उद्देश्यबिना सैनिक परिचालन विश्वसनीय नहुने चेतावनी पूर्व अमेरिकी जनरलहरूले दिएका छन् ।

युरोपेली नेताहरू अझै ट्रम्पप्रति विश्वास गर्न सक्ने कि नसक्ने द्विविधामा छन् । ट्रम्पले विगतमा पेरिस जलवायु सम्झौता र इरानको आणविक सम्झौताबाट फिर्ता लिएको उदाहरण देखाउँदै विश्लेषकहरूले युक्रेनसम्बन्धी वाचा पनि अविश्वसनीय हुनसक्ने चेतावनी दिएका छन् ।

यस परिस्थितिमा युरोपेली मुलुकहरूले किएभलाई ठूला मात्रामा हतियार र बारुद उपलब्ध गराउने बाटो रोज्ने सम्भावना बढी देखिन्छ ।

पूर्व सैनिक योजनाकार एड आर्नोल्डका शब्दमा, “युरोपका लागि सजिलो विकल्प छैन । सबै बाटाहरू कठिन छन्, तर युक्रेनलाई सहयोग नगरी बस्नु अझै जोखिमपूर्ण हुनेछ ।”