न्यूयोर्क । नेपाल आदिवासी जनजाति चलचित्र महोत्सव २०१७ सम्पन्न भएको छ । २३ औं विश्व आदिवासी दिवसको सन्दर्भमा नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ अमेरिका फिप्नाले पहिलो पटक न्यूयोर्कमा महोत्सव आयोजना गरेको हो ।
तीन दिनसम्म चलेको महोत्सवमा मगर भाषाको कला र संस्कृतिमा आधारित चलचित्र ‘लोम्वा’ ले नेपाल आदिवासी उत्कृष्ट चलचित्र अवार्ड–२०१७ हात पारेको छ । लोम्बाले उत्कृष्ट चलचित्र अवार्डसंगै एक लाख नगद र प्रमाणपत्र पायो । उत्कृष्ट चलचित्रका लागि लोम्वा, शेरढाक, कृष्णा गौतमी, हेलुक्वा र सेम ताबा म्ही नोमिनेशनमा परेका थिए । नोमिनेशनमा परेका अन्य चार चलचित्रलाई पछि पार्दै लोम्वाले अवार्ड हात पार्न सफल भएको हो । उत्कृष्ट चलचित्र अवार्ड फिप्नाका अध्यक्ष लुईसाङ डब्लु तामाङ र एनआरएन-अमेरिकाका उपाध्यक्ष रविना थापाले संयुक्त रुपमा हस्तान्तरण गरे भने अवार्ड मगर संघ अमेरिकाका अध्यक्ष कुलद्वीप रानामगरले ग्रहण गरेका थिए ।
महोत्सवमा विभिन्न भाषामा बनाइएका ११ वटा चलचित्र प्रदर्शन गरिनुका साथै विभिन्न ११ वटा विधामा उत्कृष्ट हुनेलाई ट्रफी तथा सर्टिफिकेट प्रदान गरिएको हो । महोत्सवमा गुरुङ भाषाको ‘मैंरिमो’, तामाङ भाषी चलचित्र ‘सेम ताबा म्ही’, लिम्बु भाषाको ‘हेलुक्वा’, मगर भाषाको ‘लोम्बा’, नेवारी चलचित्र ‘कृष्णा गौतमी’ राई भाषाको ‘सुम्निमा’ र मुस्ताङी चलचित्र ‘शेरढाक’ प्रर्दशन गरिएको महोत्सवका मिडिया संयोजक मच्छे गुरुङले जानकारी दिइन् ।
त्यसैगरी, लघु चलचित्रहरु नेवारको ‘कल्ली’, राई भाषाको पुवालो र मुगालको ‘फेके’ प्रर्दशन गरिएको थियो ।
महोत्सवमा उत्कृष्ट नायकको उपाधि मुस्ताङ भाषाको चलचित्र ‘शेरढाक’ का नायक छेवाङ रिञ्जिङ गुरुङले प्राप्त गरेका छन् ।नोमिनेशनमा परेका मैरिमोका गमन घले, कृष्णा गौतमीका कर्मा शाख्य र लोम्बाका जनक बुढामगरलाई पछि पार्दै गुरुङले उत्कृष्ट नायकको उपाधि उचाल्न सफल भए । उत्कृष्ट नायिकाको उपाधि गुरुङ भाषाको चलचित्र ‘मैरिमो’ की नायिका सपना गुरुङले जितेकी छिन् । मैरिमोसहित सेम तावा म्हीबाट सुष्मा थिङ, कृष्णा गौतमीबाट मेलिना मानन्धर, हेलुक्वाबाट पुष्पा आङदेङवे र सुम्निमाबाट प्यारी राई उत्कृष्ट नायिकाको लागि नोमिनेशनमा परेका थिए ।
महोत्सवमा उत्कृष्ट कथाको उपाधि राई भाषाको चलचित्र ‘सुम्निमा’ का प्रविण पुमालाई प्रदान गरियो । लोम्वाबाट अनिल बुढामगर, सेम तावा म्हीबाट राजकुमार मोक्तान, शेर ढाकबाट छिरिङ रिञ्जिङ गुरुङ र कृष्णागौतमीबाट रामकृष्ण खड्गी अवार्डका लागि नोमिनेशनमा परेका थिए ।
त्यस्तै, तामाङ भाषी चलचित्र ‘सेम तावा म्ही’ का राजकुमार मोक्तानले उत्कृष्ट संगीत निर्देशकको उपाधि जिते । उनले लिम्बु भाषाको चलचित्र ‘हेलुक्वा’ का गुरु आत्मानन्द लिङदेन, मैरिमोका तेजेन्द्र गुरुङ, सुम्निमाका बलराम समाल र कृष्णा गौतमीका रामकृष्ण खड्गीलाई पछि पार्दै उत्कृष्ट संगीत निर्देशकको उपाधि हात पार्न सफल भएका हुन् ।
महोत्सवमा उत्कृष्ट छायांकनको उपाधि भने सेम तावा म्हीले हात पारेको छ । उपाधिका लागि सुम्निमाका युवराज राई, लोम्वाका जनक–शम्भु र कृष्णा गौतमीका रवि सायमी नोमिनेशनमा परेका थिए ।
यसैबीच, उत्कृष्ट सम्पादनको उपाधि कृष्णा गौतमीका बालकृष्ण बंशीले हात पारे । कृष्णा गौतमीसहित मैरिमो र सेम तावा म्ही यो उपाधिका लागि नोमिनेशनमा परेका थिए । त्यस्तै उत्कृष्ट भेषभूषातर्फ लोम्वाका अनिल बुढा मगरले उपाधि प्राप्त गरे । लोम्वासंगै सुम्निमा, सेम तवा म्ही, कृष्णा गौतमी र हेलुक्वा उत्कृष्ट भेषभूषाका लागि नोमिनेशनमा परेका थिए ।
यसैगरी, उत्कृष्ट चलचित्र निर्देशकको उपाधि पनि लोम्वाका अनिल बुढामगरले नै प्राप्त गरेका छन् । मैरिमो, हेलुक्वा, सेम तावा म्ही र कृष्णा गौतमीलाई पछि पार्दै उनले उपाधि हात पारेका हुन् । पब्लिक च्याईस अवार्ड सेम तावा म्हीले पाएको छ । उत्कृष्ट छोटो चलचित्रको उपाधि भने पुवालोले जितेको छ । यो उपाधिका लागि फेके र कल्ली नोमिनेशनमा थिए ।
महोत्सव शुक्रबार न्यूयोर्कको क्वीन्सस्थित गुल्सन टेरेसमा विशेष समारोहकाबीच समुद्घघाटन गरि शुरु गरिएको थियो । राज्य र मुलधारबाट सिमान्तकृत नेपालका आदिवासी चलचित्रहरु मार्फत आदिवासी जनजातिको, कला, भाषा, संस्कृति परम्परालाई संवद्र्धन गर्न, आदिवासी चलचित्रकर्मीहरुलाई प्रोत्साहन गर्दै अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा प्रवर्धनका लागि महोत्सव आयोजना गरिएको महोत्सव संयोजक मणि बांग्देलले जानकारी दिए । महोत्सवले नेपालका आदिवासी जनजातिको हक अधिकार सवाललाई उजागर गर्दै पहिचानको मुद्धा स्थापित गर्न भइरहेको जनजातिको आन्दोलनलाई सघाउ पुग्ने फिप्नाका अध्यक्ष लुइसाङ वाइवाले बताए । अध्यक्ष वाइवाले भविष्यमा पनि यस्ता महोत्सव आयोजना गर्दै जाने जानकारी दिए । उनले फिप्नाका सबै जातिय सदस्य संस्थाहरु लगायत सम्पूर्ण चलचित्रकर्मी, सहभागी सबैलाई महोत्सव सफल बनाउन सहयोग गरेको भन्दै धन्यवाद ज्ञापन गरे ।
यसैबीच, चलचित्र उपाधि वितरण गर्दा धांधली भएको भन्दै केही चलचित्रकर्मीले कार्यक्रम स्थलमै विरोध गरेका थिए । समापन समारोह बिनिता तामाङ र प्रहन एलुङ राइले सञ्चालन गरेका थिए । विभिन्न स्थानिय कलाकारले हामी आदिवासी जस्ता गीतमा नृत्य प्रस्तुत गरे ।
चलचित्र महासंघ फिन्फी र इन्डिजिनियस फिल्मस् अर्काइभ आइफा सह–आयोजक रहेको महोत्सवमा नेपाली महावाणिज्य दूतावास, न्यूयोर्क र नेपाल चलचित्र विकास बोर्ड विशेष सहयोगी संस्थाको रुपमा रहेको फिप्नाले जनाएको छ ।
