सन् २०१५ मा के भए, ०१६ मा के हुंदैछन् विश्व घटना ?

काठमाडौं, १७ पुस । सन् २०१५ को अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिमा विभिन्न उतार चढावहरु आए । खासगरी राजनीति तथा आर्थिक रुपमा अब्बल मानिएका संसारका ठूला देशहरुको सम्बन्धमा विश्व राजनीति आधारित रहनु स्वाभाविकै त हो तर पनि यो राजनीतिलाई यसवर्ष आतङ्कवादले नै बढी छायामा पारेको देखियो ।

त्यसैले गर्दा पनि विशेषगरी यस वर्षको विश्वको ध्यानाकर्षण दुई पटकसम्म फ्रान्सको पेरिसमा भएका आतङ्कवादी हमलामा भएको थियो । सन् २०१५ को जनवरी ७ मा पेरिसमा रहेको एक पत्रिकाको कार्यालयमा भएको आतङ्कवादी हमलामा परी पत्रिकाका एकजना सम्पादकसहित १४ जनाको ज्यान गएको थियो । युरोपको एक सम्पन्न यस देशमा सायद यसअघि कहिल्यै कल्पना समेत नगरिएको आतङ्ककारी घटना भयो र त्यसले संसारकै ध्यानाकर्षण पनि गरायो ।

मुस्लिम अतिवादी समूह, आइएसको उदयले सन् २०१५ मा राम्रै चर्चा पायो । आइएसको पटक पटकको पेरिस हमलादेखि सिरिया र इराकमा उनीहरुका ज्यादति सन् २०१५ मा संसारका सञ्चारमाध्यमहरुको समाचार बन्न पुग्यो । त्यस्तै सिरिया विगतदेखिकै एउटा टाउको दुखाई बनिरहेको सिरियाको समस्या मत्थर हुने कुनै पहल नै यस वर्ष भएनन् । तर यसले विश्व राजनीतिमा पटक पटक चर्चा भने पायो । त्यहाँको गृहयुद्धका कथाहरुले विश्वका सञ्चारमा नै स्थान प्राप्त गर्नपुग्यो ।

क्रिमिया रसियामा मिलाएपछिको विवादले सन् २०१५ मा पनि चर्चा पाएको थियो । त्यस विवादले मात्र नभएर त्यस विवादका कारण उत्पन्न रसिया अमेरिका सम्बन्धका उतार चढावहरु यस वर्ष पनि देखिए । अमेरिकाले युक्रेनमा पछिल्लो समयमा पनि जारी रहेको पृथकतावादी हिंसामा रसियाको हात रहेको दाबी गरी नै रह्यो भने अर्कातर्फ रसियाले अमेरिकाको सो आरोपमा कुनै दम नरहेको भनी विरोध गरिरह्यो ।

इजिप्टमा रसियाली विमान खसालेको घटनाले एउटा विमान दुर्घटना भएर २२४ जनाको ज्यान गएको मात्र भन्दा पनि यसले विमानभित्र बम राख्ने र यसरी आकासबाटै विमान खसाल्नसक्ने गरी आतङ्ककारी क्रियाकलापले कसरी प्रवेश पायो भन्ने चिन्तालाई बढाइदिएको छ । त्यसैले आगामी वर्षमा यस्ता घटनाले प्रवेश कदापि नपाउन भनेर पनि सन् २०१६ का लागि सोच्नुपर्ने दिशानिर्देश गर्दछ ।

सन् २०१५ का कतिपय घटनाहरुले आगामी वर्षमा पनि निरन्तरता पाउने निश्चितजस्तो देखिएको छ । यसवर्षको अन्त्यसम्म आइपुग्दा सिरियाको समस्याले समाधानको बाटो देखाउन सकेको देखिँदैन । सिरियामा नागरिक हत्याको शृंखलाको अन्त्य अब कहिले होला भन्ने प्रश्नको भरपर्दाे र चित्तबुझ्दो जवाफ अहिलेसम्म भेटिएको छैन । त्यसैले यो निराशाले आगामी वर्षमा पनि प्रवेश पाउने मात्र नभई निरन्तरता नै पाउने त होइन भन्ने आशङ्का पनि जिवीतै राख्दछ ।

अर्कातर्फ आइएसको त्रासले पनि विश्वलाई जसरी सन् २०१५ मा सतायो त्यसैगरी यसले आगामी वर्षलाई पनि छुने देखिन्छ । उता अफगानिस्तान र इराकका आफ्ना समस्याहरु आजसम्म पनि निरन्तर नै रहेका छन् । त्यहाँ पनि दिनहूँ नागरिक मारिने क्रम जारी नै छ । त्यसले पनि सन् २०१६ लाई छोइसकेको छ । तर यस्ता हत्या हिंसाका शृंखलाहरुले यो भूगोलमा कहिल्यै पनि निरन्तरता नपाउन भनेर कामना संसारका मानिसले गरिरहेका छन् ।

यस वर्षको अर्काे एक प्रमुख चर्चा संयुक्तराज्य अमेरिकाका राष्ट्रपतिको निर्वाचनले पनि लिने नै छ । त्यसमा पनि अमेरिकाको पहिलो महिला राष्ट्रपतिको दौडमा हिलारी क्लिन्टन देखिएकोले पनि यसले त्यहाँ ठूलै चर्चा पाउने अपेक्षा गरिन्छ । क्लिन्टन अमेरिकाका पूर्व विदेशमन्त्री हुनुहुन्छ । साथै अमेरिकी पूर्व राष्ट्रपति विल क्लिन्टनकी धर्मपत्नी । त्यसैले पनि अबको राष्ट्रपतीय उम्मेदवारमा उहाँ निकै दरिलो उम्मेदवार हो ।